Wszczepienie protezy stawu biodrowego jest jednym z zabiegów, który polega na zamianie chorej części tkanki chrzęstnej i kości biodrowej sztuczną protezą. Zwykle takie zabiegi medyczne wskazane są u osób starszych, ale nie jest to regułą.
Staw biodrowy składa się z głowy kości udowej i panewki stawu biodrowego kości miednicznej. Proteza zastępuje głowę kości udowej specjalna kulką metalową, a panewka wymieniana jest na element gniazda z tworzywa sztucznego. Protezę mocuje się przy użyciu cementu kostnego. Dzięki porom znajdującym się w protezie możliwe jest wrastanie w nią kości. Ułatwia to powrót do sprawności zwłaszcza młodszym pacjentom.
Kiedy zabieg wszczepienia protezy stawu biodrowego jest konieczny?
Zabieg wszczepienia zalecany jest osobom borykającym się z przewlekłym zapaleniem stawu biodrowego czyli chorobie zwyrodnieniowej, RZS czy w przypadku martwicy kości. Objawem takich zmian może być ból i upośledzenie wykonywania codziennych czynności, tj. wchodzenia po schodach, chodzenia albo wstawania. Proteza wskazana jest wówczas, gdy ból jest przewlekły i utrudnia funkcjonowanie nawet po zażywaniu leków przeciwzapalnych. Samo wszczepienie protezy wymaga zgody chorego, który ma świadomość wszelkich zalet i wad, w tym powikłań po zabiegu medycznym.
Jak wygląda operacja wszczepienia protezy stawu biodrowego?
Zalecenia przed operacją to przede wszystkim zabezpieczenie odpowiedniej ilości krwi, zabieg wiązać się może z jej znaczną utratą. Krew oddają odpowiednio wcześniej sami pacjenci, ale też ich bliscy – rodzina, przyjaciele. Na dzień przed operacja należy odstawić wszelkie zażywane leki związane z rozrzedzeniem krowi (np. aspiryna). Niezbędne jest wykonanie badań – morfologii, elektrolitów, funkcji wątroby i nerek, EKG, RTG i badanie fizykalne. To lekarz decyduje o tym, jakie jeszcze ewentualne badania należy wykonać prze operacją. Istnieją przeciwwskazania do wykonania zabiegu, np. zakażenia, choroby serca, płuc, nieleczona cukrzyca.
Sam zabieg medyczny trwa zwykle od 2 do 4 godzin. Po pacjent jest pod stałą obserwacją, głównej uwadze podlegają kończyny dolne. Po kilku godzinach, o ile nie występują niepokojące objawy (mrowienie, drętwienie) przenosi się pacjenta do Sali, gdzie utrzymuje się dożylnie poziom elektrolitów i wprowadza antybiotyk. Z rany płyn odprowadzają specjalne dreny. Po 2-4 dniach opatrunek jest zmieniany, pozostawia się jedynie leki przeciwbólowe, przeciwzakrzepowe. Podobnie jak przy zabiegach usunięcia żylaków pacjent przez kilka tygodni zmuszony jest do noszenia pończoch uciskowych by unikać choroby zakrzepowo-zatorowej. Należy wykonywać spokojne ćwiczenia, ruchy uruchamiające krążenie w żyłach kończyn dolnych.
Rehabilitacja po zabiegu
Zaraz po zabiegu pacjent poddawany jest rehabilitacji. Wstępnie są to proste ćwiczenia, kolejne dni to dalsza fizykoterapia pozwalająca na szybki powrót do pełni formy. Jej celem jest wzmocnienie mięśni i zapobieganie przykurczom. Po wyjściu ze szpitala chorzy dostają zestawy ćwiczeń do samodzielnej pracy, leki przeciwzakrzepowe i korzystają z urządzeń wspomagających i ułatwiających poruszanie się.
Powikłania po zabiegu
Ewentualne powikłania to ryzyko związane z większością zabiegów medycznych. W przypadku wszczepienia protezy stawu biodrowego mogą to być zakrzepy w nogach a nawet zatorowość płucna. Na początku pacjenci mogą mieć problem z oddawaniem moczu, złamaniami kości czy zakażeniami skóry w okolicach ran pooperacyjnych, ból w okolicach protezy czy rozluźnienie protezy, co w efekcie może doprowadzić do jej uszkodzenia. Ze znieczulenie, używanym w trakcie zabiegu wynikać mogą także zaburzenia rytmu serca a także zapalenie płuc czy uszkodzenie wątroby. Z każdym takim stanem należy się liczyć jeszcze przed zabiegiem, zdarzają się one nieczęsto, ale w zależności od pacjenta, jego chorób współistniejących i nieprzewidzianych zdarzeń może dojść do stanu zagrożenia zdrowia i życia.
