W przypadku poważnych schorzeń układu pokarmowego często jedynym wyjściem jest wykorzystanie stomii jelitowej. Wyłonienie stomii może ratować życie osobom po zabiegach usunięcia części jelita albo w przypadku niedrożności jelita. Czym jest i kiedy jest wskazanie do stomii. Jak funkcjonować po zabiegu?
Czym jest stomia?
Stomia służy sztucznemu połączeniu jelita z powierzchnią skóry bądź błony śluzowej. W powłokach brzusznych operacyjnie tworzy się otwór poprzez który fragment jelita wyłoniony jest poza skórę co umożliwia pracę jelita w przypadku np. nowotworu czy też chorób zapalnych tego odcinka układu. Stomia zastępczo nazywana jest przetoka jelitową, z tym że sztuczną. Samoistnie powstająca przetoka jest patologią powstałą w wyniku choroby.
Aby lekarz zadecydował o stomii niezbędne są wskazania medyczne i ma ona charakter czasowy lub stały.
Wyłonienie stomii – co warto wiedzieć o zabiegu?
Zabieg wyłonienia stomii wpływa na jakość życia pacjenta. Wymaga przestrzegania zasad higieny, wpływa na psychikę. Decyzja powinna być podejmowana dla ratowania życia chorego. Przesłankami wykonania stomii jest niewątpliwie nowotwór jelita grubego, nieswoiste zapalenia jelit (choroba Leśniowskiego Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego), mnoga polipowatość rodzinna, uchyłki okrężnicy z powikłaniami, zespół Ogilviego, niedrożność ostra jelit, urazy brzucha czy perforacja jelita. Pacjenci ze stomią wymagają specjalistycznej opieki wielopoziomowej.
Możliwe powikłania po wyłonieniu stomii
Ważne, że po zabiegu możliwe jest występowanie powikłań. Zaraz po operacji może pojawić się krwawienie, obrzęk, niedokrwienie, martwica czy przetoka okołostomijna. Później możliwa jest przepuklina okołostomijna, zwężenia czy wznowy choroby. Z niektórymi z nich możliwe jest niewłaściwe umiejscowienie stomii. Obserwuje się nieliczne reakcje alergiczne o charakterze zapalnym. Rzecz jasna mogą występować inne zaburzenia ogólnoustrojowe, np. problemy metaboliczne, niedobory witamin, minerałów, tłuszczowe biegunki, ryzyko kamicy nerkowej lub żółciowej (przy ileostomii), psychiczne aspekty, w tym seksualne, związane z unikaniem kontaktów seksualnych ,brakiem akceptacji czy spadkiem libido.
Rodzaje stomii
Wymienia się trzy rodzaje stomii:
- kolostomia czyli wyłonienie jelita grubego w przypadku usunięcia odbytnicy,
- transwersostomia czyli pętlowa, dwufalowa wykonywana po prawej stronie okrężnicy o charakterze tymczasowym,
- ileostomia polegająca na wyłonieniu jelita cienkiego (zwykle u młodych cierpiących na choroby zapalne jelit).
Stomia możliwa jest nie tylko przy chorobach jelit, ale też innych schorzeń dotykających innych układów (urastomia w przypadku chorób układu moczowego albo dróg żółciowych – hepatojejunostomia).
Jak żyć ze stomią?
Jako, że pacjenci stomijni wymagają opieki specjalistycznej i terapeutycznej powinna tu być zaangażowana specjalistyczna kadra medyczna. Dodatkowo wskazana jest pomoc fizjoterapeuty, psychologa, dietetyka.
Przed zabiegiem pacjent, jak podkreśla wy-leczona, powinien mieć możliwość zapoznania się z informacja o codziennym funkcjonowaniu ze stomią, zasadach higieny, wyposażeniu jakiego nie może zabraknąć w domu. To ułatwia akceptację zmiany, jaka zajdzie w życiu po zabiegu.
Ze stomią można żyć normalnie. Na szczęście coraz więcej osób otwarcie mówi, także w mediach, o tym, że mają stomię, wspierają innych którzy dopiero zaczynają życie w taki sposób. Można pracować, żyć, uprawiać sporty. Trzeba zdrowo się odżywiać i przestrzegać higieny by stomia nie ograniczała a stała się częścią ciała pacjenta.
